آزمایشگاه فضایی چین در آخر این هفته به زمین برخورد خواهد کرد. آخر این هفته و ابتدای هفته‌ی آینده بازه‌ی زمانی‌ای است که دانشمندان برای سقوط این دست‌ساخته‌ی غول‌پیکر بشری عنوان می‌کنند.
از ماه‌ها پیش که ارتباط ایستگاه فضایی چین با پایگاه‌های زمینی به دلایل نامعلوم قطع شد، انتظار سقوط تدریجی آن می‌رفت و به این ترتیب دانشمندان در مراکز فضایی گوناگون ازجمله سازمان فضایی چین (CNSA) و سازمان فضایی اروپا (ESA) با دقت این ایستگاه و مسیر آن را رصد می‌کنند. طبق محاسبات انجام شده، اکنون این ایستگاه رفته رفته به سقوط نزدیک‌تر می‌شود و در بازه‌ی زمانی ۳۱ مارس (۱۱ فروردین) تا نخستین ساعات ۲ آوریل (۱۳ فروردین) به زمین برخورد خواهد کرد.
تیانگونگ-۱ به عنوان نخستین پیش‌نمونه‌ی ایستگاه فضایی چین، در اواخر سپتامبر ۲۰۱۱ به فضا پرتاب شد تا چین را در مسیر دستیابی به فن‌آوری‌های لازم برای ساخت یک ایستگاه فضایی بین‌المللی از جمله فن‌آوری اتصال و بازگشت در دهه‌ی ۲۰۲۰ یاری کند.
اکنون پس از انجام ماموریت و قطع ارتباط با پایگاه زمینی، زمان خاموشی ایستگاه فرا رسیده و به زودی به زمین سقوط خواهد کرد. اما باید منتظر چه چیز باشیم؟
محل سقوط
با توجه به سرعت بسیار زیاد این ایستگاه (۲۷ هزار کیلومتر در ساعت)، اینکه تیانگونگ-۱ دقیقا کجا سقوط خواهد کرد مشخص نیست اما با توجه به شیب آن و طبق برآوردهای انجام شده در جایی بین عرض‌های جغرافیایی ۴۳ درجه‌ی شمالی و ۴۳ درجه‌ی جنوبی خواهد بود.
در زیر نقشه‌ی محدوده‌ی احتمالی برخورد را مشاهده می‌کنید:
همان‌طور که دیده می‌شود، ایران نیز در محدوده‌ی احتمالی برخورد قرار دارد.
اما چقدر باید نگران باشیم؟
جرم آزمایشگاه فضایی چین ۸.۵ تن است که این میزان برای آن‌که قطعات بزرگی از آن، از سوختن ناشی از ورود به جو سالم گذر کنند کافی است بنابراین شاهد سقوط قطعات بزرگی از ایستگاه بر روی کره‌ی زمین خواهیم بود اما از سوی دیگر جرم تیانگونگ-۱ در مقایسه با دیگر اجرام ساخته‌ی بشر که تا کنون بر روی زمین سقوط کرده‌اند در رده‌ی پنجاهم قرار دارد و تا کنون نیز هیچ مرگ‌ومیر یا آسیبی در اثر برخورد قطعات این فضاپیماها با مردم به ثبت نرسیده است.
خوب هست بدانیم بزرگ‌ترین فضاپیمای غیرقابل کنترلی که تا کنون وارد جو شده «SkyLab» نام دارد که ۷۷ تن وزن داشت و در منطقه‌ای در غرب استرالیا سقوط کرد. در این سقوط هیچ آسیبی به مردم نرسید و پس از سقوط نیز قطعات اسکای لب به تدریج جمع آوری شد.
از سوی دیگر حدود ۷۰ درصد از سطح زمین پوشیده از آب و مابقی آن پوشیده از جمعیت است. اگر اجزایی از این فضاپیما به سطح زمین برسد، احتمال اینکه بتواند به کسی آسیب بزند، نزدیک به صفر خواهد بود.
اگر خسارتی ایجاد شود چه کسی مسئول است؟
بر اساس کنوانسیون ۱۹۷۲ مسئولیت بین‌المللی برای آسیب‌های ناشی از اشیاء فضایی، دولتی که فضاپیما را پرتاب کرده مسئول پرداخت هزینه‌های ناشی از هرگونه آسیب است. به این ترتیب دولت چین مسئول خسارات احتمالی خواهد بود.
در پایان
با توجه به احتمال بسیار پایین خسارت جانی، نباید از این سقوط نگرانی‌ای داشته باشیم اما در عین حال مناسب هست اخبار این سقوط را در این روزهای آخر با دقت دنبال کنیم و اگر این سقوط در نزدیکی محل سکونت ما رخ دهد، با توجه به سوختن قطعات آن در جو، شاهد آتش‌بازی بزرگی در آسمان خواهیم بود که به احتمال بسیار زیاد خسارتی نیز نخواهد داشت!
منابع: